R:990223/0248Z @:NL3DAV.ZH.NLD.EU #:47849 [Leiderdorp] FBB7.00f $:639-MG1KWZ
R:990222/0056Z @:NL3ZMR.ZH.NLD.EU #:41620 [Zoetermeer] FBB7.00g $:639-MG1KWZ
R:990221/1002Z @:NL3LDM.ZH.NLD.EU #:3973 [L.dam] FBB7.00f $:639-MG1KWZ
R:990220/2110Z @:NL3RTD.ZH.NLD.EU #:52576 [Rotterdam-Noord] $:639-MG1KWZ
R:990220/1203Z @:KW3BBS.ZH.NLD.EU #:13950 [Katwijk] FBB7.00g $:639-MG1KWZ

From: MG1KWZ@KW3BBS.ZH.NLD.EU
To  : STROOM@NLD

 


STROOM VIA EEN PIJPLEIDING
--------------------------
Of grote delen van Afrika  het nog lang met de olielamp zullen
doen wordt daar beslist.   Hier, in de westerse wereld,  is de
keuze al sinds lang gemaakt.  Hier is de behoefte aan elektri-
sche energie jaar in jaar uit met  sprongen  toegenomen.   Het
transport,  ook over korte afstand, is niet altijd zonder pro-
blemen geweest.  Weliswaar werden er steeds betere kabels ont-
wikkeld.   Zelfs de  hele produktie van een grote centrale kan
met gemak door een kabel met een doorsnede van tien centimeter
Toch zijn er ook daarbij  grenzen  aan  de groei.  In gebieden
waar veel mensen wonen en werken kan het aanvoernet  tenslotte
toch te nauw worden.  De gewone kabels zullen op den duur  die
energiestroom niet meer kunnen verwerken.

De  transportkabel  van  de toekomst lijkt op een pijpleiding.
Hij  bestaat  uit  buizen met een doorsnee van twintig, dertig
centimeter.  Hij wordt aangevoerd in stukken van twintig meter
die in de grond aan  elkaar  worden gezet.  De stroom die door
de kern vloeit, wordt naar buiten  geisoleerd  door  gas.   De
draad  zelf  wordt met vloeibaar helium afgekoeld tot tweehon-
derd zeventig  graden onder nul,  waardoor de weerstand van de
geleider verdwijnt en de stroom zonder  verlies en zonder pro-
duceren van warmte wordt getransporteerd naar de grote stroom-
verbruikende centra.

Het  is  wel  een kwetsbaar systeem.  Als er iets kapot is aan
zo'n pijpleiding voor elektrische energie, zal het veel langer
duren dan nu voor de schade is hersteld.   Het diep koelen van
de leiding maakt het net tot een ingewikkeld geheel.   Toch is
het geen voorbarige fantasie.  De opzet komt al  van de teken-
tafels van de technici. Het grote voordeel van het verliesloze
transport maakt al die moeite  goed.   Supergeleiding heet dit
verschijnsel, waarbij de stroom zonder enige weerstand door de
draad gaat.

Het werd al in 1911  door de  Nederlander Hendrik Lorentz ont-
dekt, maar pas sinds kort worden  de  mogelijkheden ervan  ook
gebruikt.   De  'lenzen'  van elektronenmicroscopen worden met
vloeibare helium afgekoeld  tot  tegen het absolute nulpunt om
de elektronenstralen nog scherper te kunnen bundelen.